ΑΡΘΡΟ ΠΡΟΕΔΡΟΥ ΕΒΕΑ, κ. Κ. ΜΙΧΑΛΟΥ

ΕΦΗΜ.: ΠΑΡΑΣΚΗΝΙΟ

Ημερ. Δημοσ.: 14/3/2020

 

Κορονοϊός: Να προλάβουμε τις οικονομικές επιπτώσεις

Η επιδημία του νέου κορονοϊού, πέρα από την παγκόσμια υγεία, απειλεί πλέον σοβαρά και τις οικονομίες όλων των χωρών, πλήττοντας όλο και πιο έντονα την καταναλωτική και επενδυτική εμπιστοσύνη, τη ζήτηση και τις αλυσίδες προσφοράς, ιδιαίτερα σε κρίσιμους τομείς όπως οι μεταφορές και ο τουρισμός. Ήδη από την προηγούμενη εβδομάδα, ο ΟΟΣΑ επισήμανε ότι ο νέος κορονοϊός αποτελεί το μεγαλύτερο κίνδυνο για την παγκόσμια οικονομία μετά τη χρηματοπιστωτική κρίση του 2008 – 2009 και αναθεώρησε προς τα κάτω την πρόβλεψή του για την ανάπτυξη το 2020 στο 2,4%, με την προειδοποίηση ότι η επιβράδυνση μπορεί να είναι ακόμη μεγαλύτερη, ανάλογα με την εξάπλωση της επιδημίας. Ειδικά για την Ευρωζώνη, ο ρυθμός ανάπτυξης αναμένεται να μειωθεί στο 0,8%.

Στην Ελλάδα, οι οικονομικές επιπτώσεις αρχίζουν να διαφαίνονται, ενώ η υγειονομική κρίση και τα μέτρα αντιμετώπισης βρίσκονται ακόμη σε εξέλιξη. Η ακύρωση των καρναβαλικών εκδηλώσεων σε περιοχές της χώρας όπως η Πάτρα, η Ξάνθη και το Ρέθυμνο, αν και επιβεβλημένη με σκοπό την προστασία του πληθυσμού, έχει δημιουργήσει σοβαρά προβλήματα στις τοπικές επιχειρήσεις, οι οποίες είχαν προετοιμαστεί για την κάλυψη αυξημένης ζήτησης. Ζημιές καταγράφει ήδη και ο τουρισμός, εξαιτίας των τεράστιων απωλειών από την αγορά της Κίνας και της ματαίωσης μεγάλων διεθνών συνεδρίων και άλλων διοργανώσεων. Όσο, μάλιστα, η χρονική και γεωγραφική εξάπλωση του ιού θα συνεχίζεται, οι συνέπειες για τον τουρισμό αναμένεται να ενταθούν και ενδεχομένως να επεκταθούν και σε άλλους σημαντικούς κλάδους της οικονομίας, όπως το εμπόριο, οι εξαγωγές και οι εισαγωγές πρώτων υλών.

Όλα αυτά συμβαίνουν σε μια κρίσιμη περίοδο για την ανάκαμψη της οικονομίας, όπου παρά το θετικό κλίμα και τις αυξημένες προσδοκίες, ο ρυθμός ανάπτυξης παραμένει ευάλωτος ενώ η δέσμευση της χώρας σε υψηλούς στόχους για το πρωτογενές πλεόνασμα περιορίζουν ασφυκτικά τα περιθώρια της δημοσιονομικής πολιτικής.

Η ανακοίνωση της πρώτης δέσμης μέτρων, από τα συναρμόδια υπουργεία Οικονομικών, Ανάπτυξης και Εργασίας, για τη στήριξη των επιχειρήσεων που έχουν ήδη πληγεί, είναι απαραίτητο θετικό βήμα. Ωστόσο, είναι βέβαιο ότι στο επόμενο διάστημα θα απαιτηθούν περισσότερες παρεμβάσεις για την αντιμετώπιση των οικονομικών συνεπειών του κορονοϊού, ενώ ταυτόχρονα απαιτηθούν πρόσθετες δαπάνες για την κάλυψη των αυξημένων υγειονομικών αναγκών. Παράλληλα, θα χρειαστούν κινήσεις και από την πλευρά των τραπεζών, ώστε να στηριχθούν οι επιχειρήσεις οι οποίες αντιμετωπίζουν προβλήματα ταμειακών ροών, εξαιτίας των μέτρων περιορισμού της μετάδοσης του ιού.

Στο πλαίσιο αυτό, είναι απόλυτα επιβεβλημένη η εξασφάλιση αρκετού δημοσιονομικού χώρου, ώστε να μπορέσουν να ληφθούν τα κατάλληλα αντισταθμιστικά μέτρα και να συγκρατηθούν οι επιπτώσεις στην ελληνική οικονομία, χωρίς να απειληθεί η εκτέλεση του προϋπολογισμού ή/και να απαιτηθεί η αναστολή ευνοϊκών για την ανάπτυξη ρυθμίσεων.

Το ζήτημα αυτό δεν αφορά, προφανώς, μόνο την Ελλάδα, αλλά το σύνολο των χωρών της ευρωζώνης. Είναι αυτονόητο ότι θα πρέπει να γίνει χρήση της ευελιξίας που παρέχει το Σύμφωνο Σταθερότητας και Ανάπτυξης, για την εξαίρεση των δαπανών που οφείλονται σε έκτακτες καταστάσεις από τους στόχους για τα πρωτογενή πλεονάσματα. Είναι, επίσης, απαραίτητο να εφαρμοστούν σε επίπεδο ευρωζώνης ουσιαστικές νομισματικές παρεμβάσεις και μέτρα πολιτικής, για την ενίσχυση της εμπιστοσύνης και τη στήριξη της επιχειρηματικότητας και της απασχόλησης.

Επιπλέον, όμως, στην περίπτωση της Ελλάδας, πρέπει να υπάρξει ισχυρή διεκδίκηση και για τη μείωση των υψηλών στόχων, οι οποίοι δεσμεύουν τη χώρα ως προς το πρωτογενές πλεόνασμα. Με δεδομένη και την αποκλιμάκωση του κόστους δανεισμού του ελληνικού δημοσίου, οι εταίροι οφείλουν τώρα να δεχθούν το αίτημα της χώρας, προκειμένου η ελληνική οικονομία να μπορέσει να αντέξει στους κραδασμούς και να μην αποκλίνει από την πορεία ανάκαμψης, που ακολουθεί όλο αυτό το διάστημα.

Η αντιμετώπιση των οικονομικών συνεπειών της επιδημίας του κορονοϊού είναι μια ζωτικής σημασίας πρόκληση για την Ελλάδα. Είναι, όμως, και ένα ακόμη ζήτημα, στο οποίο απαιτείται ηγεσία, αλληλεγγύη, αποφασιστικότητα και αποτελεσματικότητα σε πανευρωπαϊκό επίπεδο. Ελπίδα όλων είναι ότι αυτή τη φορά η Ευρώπη θα αρθεί στο ύψος των περιστάσεων, ώστε ένα σοβαρό υγειονομικό ζήτημα μην εξελιχθεί σε νέα οικονομική κρίση, με μακροπρόθεσμες επιπτώσεις για τους πολίτες.