Εάν το 2021 ήταν η χρονιά που ο κόσμος οπλίστηκε με την ασπίδα του εμβολιασμού στη μάχη κατά της πανδημίας, το 2022 θα σφραγιστεί από την ανάγκη προσαρμογής του στη νέα πραγματικότητα. Σε τομείς που αναδιαμορφώθηκαν από την κρίση, όπως είναι για παράδειγμα η δυσκαμψία στις μετακινήσεις, που επηρεάζει τον τουρισμό, ή η νέα εργασιακή πραγματικότητα. Όσο και στις πληθωριστικές τάσεις που καιροφυλακτούσαν κατά τη διάρκεια της πανδημίας, για να κάνουν αισθητή την παρουσία τους, με την μερική επιστροφή μας στην κανονικότητα.
Για την Ελλάδα, το 2022 ξεκινά με το προβάδισμα που της δίνει ο εκρηκτικός ρυθμός ανάπτυξης του 2021. Αν και οι κυβερνητικές προβλέψεις, όπως εκφράζονται στον κρατικό προϋπολογισμό, προϊδεάζουν για μία ακόμη χρονιά δυναμικής ανάπτυξης, ογκώδης και αναμφισβήτητος «ελέφαντας στο δωμάτιο», παραμένει ο πληθωρισμός.
Πρόκειται για ένα πρόβλημα παγκοσμίου κλίμακας. Μία αναζήτηση στην διεθνή οικονομική ειδησεογραφία αρκεί, για να πείσει τον αναγνώστη, τόσο για τη σοβαρότητα της απειλής, όσο και για τη διασπορά της. Από το Ηνωμένο Βασίλειο και τις Η.Π.Α., μέχρι τη Γερμανία και τη Ρωσία, οι κεντρικές τράπεζες ανά τον κόσμο, θορυβημένες από την ακρίβεια που επιβαρύνει νοικοκυριά, επιχειρήσεις και εθνικές οικονομίες, ανασκουμπώνονται προκειμένου να αντιμετωπίσουν τον νέο μαζικό εχθρό. Ο κεντρικός τραπεζίτης της Fed ανακοίνωσε ήδη το ενδεχόμενο για τρεις αυξήσεις επιτοκίων μες στο 2022, διακόπτοντας το έκτακτο πρόγραμμα αγοράς ομολόγων.
Στη δική μας γειτονιά, η ΕΚΤ ανακοίνωσε ότι ως τον Μάρτιο του 2022, θα τερματίσει και το δικό της έκτακτο πρόγραμμα, σε μία πολύ ήπια προσπάθεια ποσοτικής σύσφιξης. Για όλες τις χώρες, πλην μίας. Της δικής μας. Η οποία, παρόλο που δεν είχε την αναγκαία επενδυτική βαθμίδα, συμμετείχε στο πρόγραμμα αγοράς που συγκροτήθηκε λόγω της πανδημίας. Και είναι η μοναδική η οποία, με ειδική πρόβλεψη της ΕΚΤ, θα συμμετέχει στο επενδυτικό πρόγραμμα PEPP, μέχρι τον Μάρτιο του 2023.
Η είδηση αυτή, κρύβει μία θετική διάθεση αρωγής από την Ευρώπη. Κατατάσσεται επομένως στα θετικά των προσδοκιών μας για την επόμενη χρονιά. Στον αντίποδα όμως, οι πληθωριστικές πιέσεις δεν αναμένεται να υποχωρήσουν, τουλάχιστον για όσο η πανδημία αναστατώνει την εφοδιαστική αλυσίδα και επηρεάζει τη ζήτηση ενέργειας. Και ενώ οι περισσότεροι κεντρικοί τραπεζίτες συμφωνούν ότι οι συνθήκες είναι παροδικές, για την πλειονότητα των πολιτών, η μειωμένη αγοραστική τους δύναμη είναι ένα πρόβλημα που επιζητά άμεση λύση.
Ο κορωνοϊός δεν έχει εξαφανιστεί. Κάτι τέτοιο μάλιστα δεν προβλέπεται εάν δεν αποκτηθεί το επαρκές κύμα ανοσίας. Θα έρθουν όμως νέα αντιιικά φάρμακα, βελτιωμένες θεραπείες αντισωμάτων και περισσότερα εμβόλια. Για τους εμβολιασμένους ανθρώπους στον ανεπτυγμένο κόσμο, ο ιός δεν θα είναι πλέον απειλητικός για τη ζωή τους. Ένας επιπλέον στόχος είναι, να μην απειλεί ούτε την τσέπη τους.
Η μεγαλύτερη όμως προσδοκία για το 2022 είναι η σωστή διαχείριση και διοχέτευση των πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας. Και για αυτό, χρειάζεται ορθολογικός σχεδιασμός, που θα υλοποιηθεί με αποφασιστικότητα και αποτελεσματικότητα. Χρειάζονται γενναίες αποφάσεις και ευρείες συναινέσεις. Σε αυτό το πλαίσιο, η διαχείριση των κονδυλίων της προσεχούς περιόδου, συνιστά μια ιστορική πρόκληση και μοναδική ευκαιρία.