Η τελευταία μετάλλαξη του κορωνοϊού αποκάλυψε μία ενδιαφέρουσα παράμετρο, που κανείς δεν θα μπορούσε να προβλέψει με την πρώτη εμφάνιση της πανδημίας. Ο αρχικός πανικός της υπερ-μεταδοτικότητας της Όμικρον, διαδέχθηκε τη σχετικά ταχεία επαναφορά σε μία πανδημική κανονικότητα. Οι χρηματιστηριακοί δείκτες γκρεμίστηκαν, για να χτίσουν στη συνέχεια ένα ράλι που οδήγησε τον γενικό δείκτη σε υψηλά 7ετίας. Δείχνοντας πως, όπως και η κοινωνία, η οικονομία έχει αναπτύξει μία νέα και χρήσιμη ικανότητα προσαρμογής στη νέα υγειονομική συγκυρία.

Πρόκειται όμως για μία οξύμωρη συνθήκη. Καθώς στον αντίποδα της σμίκρυνσης των οικονομικών επιπτώσεων με κάθε νέο κύμα πανδημίας, η προοπτική για την εμφάνιση μιας καινούριας, άγνωστης μετάλλαξης, ενδυναμώνει τα θεμέλια της πραγματικότητας των δυο τελευταίων ετών: την αβεβαιότητα. Μια αβεβαιότητα, που χαρακτηρίζει όλες τις πτυχές της καθημερινότητάς μας και επηρεάζει τις πολιτικές, κοινωνικές και οικονομικές προβλέψεις μας.

Η αβεβαιότητα αυτή, γίνεται ακόμη πιο προφανής στις συζητήσεις μας για τον πληθωρισμό. Ο ετήσιος ρυθμός πληθωρισμού που αναμένουμε φέτος στη ζώνη του ευρώ είναι στο 2,4%, λίγο πάνω από τον στόχο του 2% που έχει θέσει για τον εαυτό της η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα. Ωστόσο, τους τελευταίους μήνες, ο πληθωρισμός αυξήθηκε γρήγορα λόγω των αυξανόμενων τιμών της ενέργειας και των περιορισμών προσφοράς που σχετίζονται με την πανδημία. Το ερώτημα λοιπόν που τίθεται είναι, αν η αύξηση αυτή θα είναι προσωρινή, ή αν θα διαρκέσει τόσο, ώστε να παγιώσει ένα νέο πληθωριστικό καθεστώς.

Εφόσον η άνοδος του πληθωρισμού οφείλεται στους γνωστούς λόγους από την πλευρά της προσφοράς, δηλαδή στο υψηλό κόστος ενέργειας και στη συμφόρηση στις παγκόσμιες αλυσίδες εφοδιασμού, οι παρεμβάσεις της ΕΚΤ δεν μπορούν να είναι απολύτως αποτελεσματικές. Και αυτό, διότι ως κύρια παρέμβασή της, νοείται η αύξηση των επιτοκίων, η οποία κατ’ αρχήν επιβραδύνει την οικονομία. Διότι ακόμη και στο απευκταίο σενάριο του υπερ-πληθωρισμού, που θα ανάγκαζε την κεντρική τράπεζα να αυξήσει τα επιτόκια πολύ γρήγορα, θα καιροφυλακτούσε ο κίνδυνος μιας νέας ύφεσης. Η οποία με τη σειρά της, θα οδηγούσε σε μία επανάληψη των κοινωνικών προβλημάτων που μας απασχολούσαν προ 10ετίας, με κορωνίδα την υψηλότερη ανεργία. 

Το μόνο όπλο που διαθέτει η ζώνη του ευρώ για την αντιμετώπιση της συγκεκριμένης απειλής, είναι ο συντονισμένος και συλλογικός σχεδιασμός, που θα περιλαμβάνει την επισταμένη επιτήρηση των αριθμών και την ανάληψη δράσεων που απευθύνονται στην πλειοψηφία του μικτού δείγματος των ευρωπαϊκών χωρών. Και όσον αφορά τις επιμέρους πολιτικές αποφάσεις των κρατών-μελών, στοίχημα είναι να μη διαταραχθεί εκ νέου ο άξονας προσφοράς/ζήτησης, επιτείνοντας το πρόβλημα σε ένταση και διάρκεια.