ΑΡΘΡΟ ΠΡΟΕΔΡΟΥ ΕΒΕΑ, κ. Κ. ΜΙΧΑΛΟΥ

ΕΦΗΜ.: ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ ΤΥΠΟΣ

Ημερ. Δημοσ.: 4/12/2020

 

Στρατηγική για τις εξαγωγές

Μεταξύ των κυριότερων εμποδίων για την αύξηση του μεριδίου των εξαγωγών στο ΑΕΠ της χώρας είναι η χαμηλή ανταγωνιστικότητα, το χαμηλό τεχνολογικό περιεχόμενο και σχετικά χαμηλή προστιθέμενη αξία. Στη βάση αυτών των προβλημάτων βρίσκεται ο κατακερματισμός της παραγωγικής – και κατ’ επέκταση της εξαγωγικής – βάσης της ελληνικής οικονομίας. Οι ΜΜΕ και ιδιαίτερα οι πολύ μικρές επιχειρήσεις, που αποτελούν το 96,9% του συνόλου, υστερούν σημαντικά σε όρους παραγωγικότητας και εξωστρέφειας, έναντι των αντίστοιχων ευρωπαϊκών. Το ποσοστό που καταλαμβάνουν οι εξαγωγές στις συνολικές πωλήσεις των πολύ μικρών επιχειρήσεων, αντιστοιχεί μόλις στο 42% του ευρωπαϊκού μέσου όρου, ενώ για τις μεσαίες το ποσοστό φτάνει στο 75%. Επίσης, από τη χαρτογράφηση των ανταγωνιστικών τομέων των ελληνικών εξαγωγών, προκύπτει ότι η Ελλάδα παρουσιάζει συγκριτικό πλεονέκτημα σε παραδοσιακούς κλάδους της μεταποίησης, υπολείπεται όμως αισθητά σε σύνθετα προϊόντα με μεσαία και υψηλή τεχνολογική αξία και διαφοροποίηση.

Τα στοιχεία αυτά δείχνουν ότι, για να πετύχει η χώρα το άλμα εξωστρέφειας που χρειάζεται στα επόμενα χρόνια, θα χρειαστεί μια συντονισμένη και πολυεπίπεδη προσπάθεια.

Βασικό μέλημα αποτελεί η δημιουργία μιας νέας παραγωγικής δομής, η οποία θα στηρίζεται σε επιχειρήσεις μεγαλύτερου μέσου μεγέθους, με καλύτερες προϋποθέσεις εξωστρέφειας. Η Πολιτεία πρέπει να παρέχει κίνητρα και υποστήριξη προς τις επιχειρήσεις, ώστε να επιτύχουν κατ’ αρχήν την απαραίτητη κρίσιμη μάζα μέσα από συμπράξεις, συνεργασίες και συγχωνεύσεις. Μέσω της μεγέθυνσης, οι ελληνικές μικρομεσαίες επιχειρήσεις θα μπορέσουν να επιτύχουν οικονομίες κλίμακας, να αποκτήσουν πρόσβαση σε κεφάλαια, να αξιοποιήσουν εξειδικευμένο προσωπικό, να διεισδύσουν ευκολότερα σε νέες αγορές και να ενισχύσουν τη διαπραγματευτική τους θέση. Στόχο προτεραιότητας θα πρέπει να αποτελέσει η κάλυψη του ελλείμματος καινοτομίας, με κατάλληλες παρεμβάσεις και κίνητρα για την ενθάρρυνση σχετικών επενδύσεων, ιδιαίτερα σε κλάδους με υψηλή προστιθέμενη αξία, όπως για η έρευνα και ανάπτυξη στο χώρο του φαρμάκου, η παραγωγή γενοσήμων, η μεταποίηση αγροτικών προϊόντων, η πράσινη ενέργεια, η υψηλή τεχνολογία. Οι πόροι που θα διατεθούν από το Ταμείο Ανάκαμψης και από το ΕΣΠΑ 2021 – 2027 αποτελούν μια μεγάλη ευκαιρία για τη χώρα, ώστε να βαδίσει με ταχύτερα βήματα προς αυτή την κατεύθυνση.

Παράλληλα, θα πρέπει να συνεχιστεί η προσπάθεια για τη βελτίωση των ευρύτερων συνθηκών άσκησης της επιχειρηματικής δραστηριότητας: με αποκατάσταση της χρηματοπιστωτικής κανονικότητας και απελευθέρωση κεφαλαίων για τη χρηματοδότηση επενδύσεων του ιδιωτικού τομέα, περαιτέρω μείωση των φορολογικών και ασφαλιστικών βαρών, μείωση του ενεργειακού κόστους στη μεταποίηση, συνέχιση των μεταρρυθμίσεων στη λειτουργία του κράτους, επιτάχυνση κρίσιμων έργων εθνικής υποδομής, Επίσης, είναι απαραίτητη η περαιτέρω βελτίωση του διοικητικού περιβάλλοντος για τις εξαγωγές, καθώς και ο εμπλουτισμός των υπηρεσιών σε τομείς όπως η παροχή πληροφόρησης για κλάδους και αγορές, η παροχή coaching και συμβουλευτικής υποστήριξης κ.ά.

Σε ένα ιδιαίτερα ρευστό διεθνές περιβάλλον, θα είναι βεβαίως κρίσιμος και ο ρόλος της οικονομικής διπλωματίας, προκειμένου να προστατευθούν τα συμφέροντα των εξαγωγικών επιχειρήσεων της χώρας και να δημιουργηθούν νέες ευκαιρίες και δρόμοι δικτύωσης, στο πλαίσιο διακρατικών επαφών και συμφωνιών. Εξίσου απαραίτητη, όμως, είναι και η συνεργασία και η συνένωση δυνάμεων μεταξύ της Πολιτείας και των φορέων της αγοράς, οι οποίοι μπορούν να συμβάλουν στην κοινή προσπάθεια με δύο ουσιαστικούς τρόπους: αφενός συμβάλλοντας στο σχεδιασμό και στην υλοποίηση στοχευμένων και κατ’ επέκταση αποτελεσματικότερων παρεμβάσεων και δράσεων υποστήριξης. Αφετέρου, λειτουργώντας ως μηχανισμοί συστηματικής ανατροφοδότησης προς τους φορείς χάραξης πολιτικής.

Αν θέλουμε η Ελλάδα να βγει ισχυρότερη από αυτή την κρίση, είναι τώρα η στιγμή να κάνουμε πράξη την παραγωγική ανασυγκρότηση της εθνικής οικονομίας, με επίκεντρο τις εξαγωγές. Με εξωστρεφές όραμα και συγκροτημένη στρατηγική, η χώρα μας μπορεί να απελευθερώσει στα επόμενα χρόνια τις παραγωγικές της δυνάμεις, να αυξήσει τη συμμετοχή της στις διεθνείς αλυσίδες αξίας, να εξασφαλίσει όρους ανάπτυξης και ευημερίας για τις σημερινές και για τις επόμενες γενιές.