ΑΡΘΡΟ ΠΡΟΕΔΡΟΥ ΕΒΕΑ, κ. Κ. ΜΙΧΑΛΟΥ

ΕΦΗΜ.: ΑΞΙΑ

Ημερ. Δημοσ.: 13/2/2020

Να πάμε παρακάτω

Η ποιότητα της δημόσιας εκπαίδευσης διαμορφώνει σε μεγάλο βαθμό το παρόν και το μέλλον κάθε κοινωνίας. Αποτελεί βασικό μέσο για την κοινωνική κινητικότητα, για την ατομική εξέλιξη, αλλά και ευρύτερα για την πολιτιστική και οικονομική ανάπτυξη. Γι’ αυτό και τα τελευταία χρόνια, οι περισσότερες Ευρωπαϊκές χώρες έχουν αναδείξει σε προτεραιότητα τη μεταρρύθμιση των εκπαιδευτικών συστημάτων τους, προκειμένου να συνεχίσουν να επιτελούν αυτό το ρόλο, απέναντι στις και τις ευκαιρίες της σύγχρονης κοινωνίας και οικονομίας της Γνώσης.

Στην Ελλάδα, παρά τις κατά καιρούς προσπάθειες, ιδιαίτερα στον τομέα της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, έχουμε καταφέρει ελάχιστα πράγματα ως τώρα. Κι αυτό συμβαίνει γιατί, όπως επιβεβαιώνεται και από την αντιπαράθεση σχετικά με το νέο νομοσχέδιο του υπουργείου Παιδείας, δεν έχουμε συμφωνήσει ακόμη στα βασικά. Δεν έχουμε συμφωνήσει, ως πολιτικό σύστημα αλλά και ως κοινωνία, ως προς το τι είδους πανεπιστήμια θέλουμε και – κυρίως – χρειάζεται η χώρα και η νέα γενιά του τόπου.  

Οι προβλέψεις που περιλαμβάνονται στο νομοσχέδιο είναι θετικές και απαντούν σε αυτονόητες ανάγκες: την ανάγκη για προστασία της ασφάλειας, της νομιμότητας και της ακαδημαϊκής ελευθερίας εντός των πανεπιστημίων, την ανάγκη να μην αφήνει το κράτος στην τύχη τις σπουδές των νέων ανθρώπων και να τεθούν στοιχειώδεις κανόνες εισαγωγής και φοίτησης. Πρόκειται για θέματα που μόνο στην Ελλάδα εξακολουθούμε, δυστυχώς, να συζητάμε.

Είναι καιρός, επιτέλους, να τα λύσουμε και να προχωρήσουμε παρακάτω. Το ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα και ιδιαίτερα η τριτοβάθμια εκπαίδευση χρειάζονται επείγουσα ουσιαστική μεταρρύθμιση, αν θέλουμε ποιοτική και συνεκτική ανάπτυξη στα επόμενα χρόνια. Απαραίτητη προϋπόθεση, σε αυτό το πλαίσιο, είναι η αυτονομία των πανεπιστημιακών ιδρυμάτων και η πλήρης απαλλαγή τους από το κρατικό μονοπώλιο και τον κομματικό εναγκαλισμό. Για να συμβεί, όμως, αυτό απαιτείται να προηγηθεί ο εκσυγχρονισμός του πλαισίου διακυβέρνησης των πανεπιστημίων, με όρους διαφάνειας και λειτουργικότητας. Απαιτείται, επίσης, η δημιουργία ενός αξιόπιστου, αυστηρού και δίκαιου μηχανισμού αξιολόγησης, καθώς και η παροχή κινήτρων βελτίωσης.

Με αφετηρία αυτές τις αρχές, τα Επιμελητήρια της χώρας έχουν ήδη καταθέσει συγκεκριμένες προτάσεις, οι οποίες περιλαμβάνουν την αύξηση των δαπανών για τη δημόσια παιδεία, την πληρέστερη διασύνδεση της εκπαίδευσης με την αγορά εργασίας, την αναβάθμιση των προγραμμάτων σπουδών με έμφαση σε νέα γνωστικά αντικείμενα, τη στενότερη συνεργασία δημοσίου και ιδιωτικού τομέα για την προώθηση της χρηματοδότησης της έρευνας. Επίσης, πάγια διεκδίκηση της Επιμελητηριακής Κοινότητας είναι η ανάπτυξη της εκπαίδευσης για τη διάδοση του επιχειρηματικού πνεύματος και την καλλιέργεια μιας σύγχρονης επιχειρηματικής νοοτροπίας στη νέα γενιά, μέσω της εισαγωγής σχετικών μαθημάτων και άλλων εκπαιδευτικών διαδικασιών. Είναι, τέλος, καιρός να ξεπεράσουμε τις αγκυλώσεις και να προχωρήσουμε στην αναγνώριση του δικαιώματος ίδρυσης και λειτουργίας ιδιωτικών εκπαιδευτηρίων σε όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης.

Σε μια περίοδο που σχεδιάζεται το μέλλον της χώρας, ο ρόλος της εκπαίδευσης είναι πιο σημαντικός από ποτέ. Είναι καθοριστικός για στην οικοδόμηση μιας νέας, ισχυρότερης παραγωγικής βάσης, για την αξιοποίηση των συγκριτικών πλεονεκτημάτων της Ελλάδας και για την ικανότητά της να συμβαδίσει με τις εξελίξεις, σε έναν κόσμο που αλλάζει με όλο και πιο ταχείς ρυθμούς. Ας τελειώνουμε, λοιπόν, με τα αυτονόητα κι ας κάνουμε ένα βήμα πιο πέρα.